Virginia Hall nie była zmysłową Matą Hari, ale jej historia jest jeszcze bardziej spektakularna, bo opiera się na nieustępliwości, geniuszu i odwadze. Hall, znana jako „najgroźniejszy szpieg aliancki”, to postać, która mogłaby z łatwością stać się bohaterką filmów szpiegowskich. Urodzona w 1906 roku w Baltimore pod Waszyngtonem, Virginia Hall zaczynała jako młoda, ambitna kobieta marząca o karierze w dyplomacji. Wszystko zmienił tragiczny wypadek. Przypadkowy postrzał w nogę podczas polowania, doprowadził do amputacji.
“Po utracie nogi przez jakiś czas pracowała w Wenecji. Brukowane ulice Wenecji były dla niej zbyt trudne do pokonania, więc nauczyła się, jak zostać gondolierem. Zdobyła licencję gondoliera, kupiła sobie gondolę i w ten sposób poruszała się po mieście. Była niezwykle kreatywną kobietą, która potrafiła wykorzystać różne możliwości” - wyjaśnia Hannah Saloio z Spy Museum w Waszyngtonie.
Dla większości ludzi, amputacja mogłaby być końcem wielkich planów, ale dla Virginii Hall był to dopiero początek, lecz szpiegiem została zupełnie przypadkowo.
“Była na statku i spotkała kogoś. Wcześniej pracowała jako kierowca ambulansu i obserwowała, co się dzieje na północnej granicy Francji, naprawdę chłonąc wszystko wokół siebie. Tak naprawdę miała wracać do domu, do Ameryki, ale podczas rejsu do Wielkiej Brytanii spotkała mężczyznę. Zaczęli rozmawiać, on zauważył, że opowiada niesamowite rzeczy. I powiedział: „Zadzwoń do mnie”. Okazało się, że był brytyjskim agentem wywiadu, a ona w to wpadła. Po prostu skorzystała z okazji” - dodaje Hannah Saloio.
Virginia Hall po wybuchu II wojny światowej wstąpiła do brytyjskiej organizacji Special Operations Executive (SOE), znanej jako „armia cieni”. Przeszkolona w sztuce dywersji, sabotażu i pracy wywiadowczej, trafiła do okupowanej Francji, gdzie stała się koszmarem Gestapo. Jej umiejętność wtapiania się w tłum, tworzenia sieci wywiadowczych i przeprowadzania akcji sabotażowych była legendarna. Niemcy tak bardzo obawiali się Hall, że wieszali jej portrety w całej Francji, oferując nagrodę za jej głowę. Ale ona nie dała się złapać. Gdy Gestapo wpadło na jej trop, zdołała uciec z Francji, przemierzając Pireneje – na protezie nogi. Po przystąpieniu USA do wojny dołączyła do OSS (poprzednika CIA), gdzie kontynuowała swoje misje szpiegowskie, powracając do Francji pod fałszywą tożsamością i wspierając ruch oporu.
Virginia Hall była wszystkim, czego nie spodziewano się po kobiecie szpiegu, niewidzialnym wrogiem, którego nie dało się przechytrzyć. Po wojnie pracowała w CIA. Zmarła w 1982 roku w wieku 76 lat.
Międzynarodowe Muzeum Szpiegostwa w Waszyngtonie (The Internationa Spy Museum) to niezależne muzeum non-profit, które dokumentuje historię i współczesną rolę szpiegostwa. Posiada największą na świecie kolekcję prezentowaną publicznie.
Lidia Krawczuk
