Międzynarodowy Rok Astronomii ustanowiono w związku z 400. rocznicą użycia przez Galileusza lunety do oglądania nieba. Jego obserwacje stanowiły przełom w postrzeganiu i rozumieniu wszechświata.
"Zaszczyt ogólnopolskiej inauguracji Roku Astronomii przypadł w udziale naszemu miastu nie tylko z powodu osiągnięć toruńskich astronomów. To także wyraz uznania dla aktywności miasta w promowaniu konkursu o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury, w Toruniu właśnie, który jako pierwszy zadeklarował chęć ubiegania
się o zaszczyt promowania polskiej kultury w Europie w roku 2016" - podkreślił Michał Zaleski, prezydent Torunia.
Symbolicznym otwarciem Roku Astronomii było w czwartkowy wieczór odsłonięcie rzeźby plenerowej "Planetoida 12999 Toruń" w pobliżu fontanny Cosmopolis na obrzeżach Starego Miasta. Autorem rzeźby
jest doktorantka Wydziału Sztuk Pięknych UMK, Paulina Kaczor-Paczkowska.
Na zakończenie plenerowej części uroczystości zaprezentowano widowisko pirotechniczne "Cosmopolis", nawiązujące do karty z autografu dzieła Kopernika uwiecznionej w fontannie o tej samej nazwie. W postaci fajerwerków pokazano kolejne sfery układu heliocentrycznego, od tysięcy gwiazd stałych, poprzez pierścienie
Saturna, Jowisza z czterema księżycami, czerwonego Marsa, błękitną Ziemię ze srebrnym Księżycem, Wenus i Merkurego, aż do panującego nad wszystkim Słońca.
Prawdziwą planetoidę "12999 Toruń", odkrytą przez Edwarda Bowella, sfotografował kilka miesięcy temu toruński astronom Krzysztof Hełminiak. Można ją podziwiać w postaci poruszającej się wśród gwiazd kropki w internecie na stronie Polskiego Towarzystwa Astronomicznego. Jak jednak może ona w rzeczywistości wyglądać, opowiedział i pokazał w czwartek w toruńskim Planetarium prof. Tadeusz Michałowski, wybitny znawca w tej dziedzinie. To on właśnie namówił odkrywcę do nadania asteroidzie 12999 nazwy miasta
Kopernika.
W piątek, podczas Koncertu Uniwersyteckiego, Toruńska Orkiestra Symfoniczna po raz pierwszy wykona utwór muzyczny "Planetoida 12999 Toruń". Skomponowała go, specjalnie na tę okazję, Magdalena Cynk.
Przez ponad tydzień w Toruniu będzie można uczestniczyć w serii związanych z astronomią wydarzeń. Na zakończenie, w ramach wykładów im. Aleksandra Jabłońskiego wystąpi wybitny kosmolog, ks. prof. Michał Heller.
W roku 2008, jako pierwszy Polak, został on uhonorowany nagrodą Nagrodą Templetona, związaną z pokonywaniem barier pomiędzy nauką a religią. W toruńskim Ratuszu Staromiejskim odbędzie się też
polska prapremiera filmu dokumentalnego "Tajemnica kodu Kopernika", a wśród gości dyskusji na ten temat znajdzie się odkrywca grobu astronoma, profesor Jerzy Gąssowski. Specjalnie na rzecz Roku Astronomii powstał portal internetowy www.astronomia2009.pl.
