Uroczystość wręczenia krzyża - przyznawanego przez prezydenta
Włoch - odbyła się w piątek w Warszawie.
Ambasador Republiki Włoskiej w Warszawie Anna Blefari Melazzi
podkreśliła, że związki Zanussiego z Włochami "idą dalej niż
włoskie korzenie jego rodziny i Złote Lwy zdobyte w Wenecji w 1984
roku".
"Istotna część twórczości filmowej miała udział włoski, a on sam
niedawno skończył na Sycylii zdjęcia do swojego ostatniego filmu" -
mówiła Melazzi.
Dodała, że w listopadzie w Terni odbędzie się przegląd filmów Zanussiego; reżyser zostanie także wtedy odznaczony przez
miejscowe arcybiskupstwo.
Zanussi dziękując za uhonorowanie, przypomniał, że jego włoscy
przodkowie przybyli do Polski, by budować koleje żelazne. "I
koleje, i filmy służą ułatwianiu kontaktowi między ludźmi. Tyle
tylko, że koleje są bardziej trwałe, a kino ma życie motyla" -
zaakcentował.
Zanussi urodził się 17 czerwca 1939 roku w Warszawie. Studiował
fizykę na Uniwersytecie Warszawskim i filozofię na Uniwersytecie
Jagiellońskim, wreszcie w 1966 roku ukończył wydział reżyserii
łódzkiej szkoły filmowej. Wtedy też zadebiutował etiudą "Śmierć
prowincjonała", która przyniosła mu serię międzynarodowych nagród -
w Mannheim, Wenecji, Valladolid i Moskwie.
Zanussi od pierwszych swoich filmów tworzył nieznaną dotąd w naszym kinie formułę filmu intelektualnego. Bohaterowie jego obrazów rzadko kierują się emocjami, przeżywając najczęściej rozterki natury intelektualnej.
Jest jednym z najpłodniejszych polskich filmowców. Zrealizował ponad 40 filmów, z których spora część powstała w czasach PRL, gdy jego koledzy podpisywali listy protestacyjne i krytykowali go za aktywność zawodową. Zanussi tłumaczy swoją ówczesną apolityczność: "wiedziałem, że żyjąc w socjalistycznym kraju, mam do wyboru: albo podpisywać listy, albo robić filmy. To był świadomy wybór, czysta kalkulacja".
Do najważniejszych jego filmów należą - chronologicznie: "Struktura kryształu", "Iluminacja", "Bilans kwartalny", "Barwy ochronne" i "Constans", nagrodzony najważniejszym jak dotąd w karierze Zanussiego wyróżnieniem: Nagrodą Specjalną Jury w Cannes
w 1980 roku.
Lata 80. otworzyły szczególny etap w twórczości Zanussiego. Powstał "Rok spokojnego słońca", potem "Z dalekiego kraju" -
opowieść o drodze Karola Wojtyły do Stolicy Piotrowej. Fascynacja
postacią polskiego papieża zaowocowała wiele lat później, w 1997
roku, adaptacją najważniejszego jego dramatu "Brat naszego Boga" -
historii życia i działalności św. brata Alberta. Jeden z ostatnich
filmów Zanussiego - "Życie jako śmiertelna choroba przenoszona
drogą płciową" - zdobył m.in. Złote Lwy XXV Festiwalu Filmów
Fabularnych w Gdyni. Wiele nagród zebrał także ostatni obraz
"Persona non grata".
Pracowite życie Zanussiego wypełniają, oprócz realizacji filmów,
liczne podróże, nie tylko zawodowe. Często bywa w Paryżu,
Londynie, Nowym Jorku, w którym, jak przyznaje, jest zakochany.
Jako członek Europejskiej Akademii Filmowej uczestniczy w
międzynarodowych sympozjach poświęconych kinematografii.