Lutnicy przez wieki tworzyli instrumenty muzyczne bazując głównie na doświadczeniu poprzedników i muzycznej intuicji. W przypadku skrzypiec optymalna konstrukcja została już wypracowana, jednak instrumenty młodsze, jak np. gitara klasyczna, nie osiągnęły jeszcze swojej ostatecznej formy. Proces ich budowy ciągle ewoluuje, a współczesny stan wiedzy pozwala na wprowadzanie zmian w tempie nieporównywalnie szybszym. To również zasługa nauki, w tym między innymi analizy akustyki instrumentów z wykorzystaniem wszystkich dostępnych narzędzi. Twórcy instrumentów od lat spierają się o znaczenie poszczególnych elementów konstrukcji dla brzmienia gitary, a naukowcy starają się ten problem rozwiązać. Temu służą również badania Moniki Sobolewskiej, studentki V roku inżynierii akustycznej, realizowane w ramach jej pracy magisterskiej. Współautorem projektu jest krakowski lutnik, Piotr Aleksander Nowak.
Konstrukcja gitary modułowej zawiera w sobie wszystkie tradycyjne elementy gitary klasycznej. Inny jest jedynie sposób łączenia płyt z bokami oraz mocowanie szyjki. Zamiast klejenia pudła, zastosowano zębate połączenie wciskowe, inspirowane japońską sztuką łączenia drewna. Rozwiązanie modułowe pozwala na prowadzenie kompleksowych badań i pomiar bardzo szerokiego spektrum parametrów akustycznych. Badania prowadzone są w komorze bezechowej Katedry Mechaniki i Wibroakustyki AGH. Dodatkowo w badaniach nad właściwościami gitary zastosowano robota, projekt autorstwa Mikołaja Wilczyńskiego, studenta automatyki i robotyki. Zadaniem robota jest pobudzanie struny gitary w odpowiedniej pozycji i w sposób zdalny. Dzięki automatyzacji rozwiązania udaje się w pomiarach uzyskać powtarzalne wymuszenie dźwięku, które jest podstawą obiektywnej analizy jego parametrów.
Metoda badawcza zaproponowana przez studentkę pozwala na wyznaczenie zależności pomiędzy konstrukcją instrumentu, a jego parametrami akustycznymi. To z kolei jest najcenniejszą informacją dla lutników. Dzięki konkretnej wiedzy, rzemieślnicy będą mogli tworzyć jeszcze doskonalsze instrumenty w oparciu nie tylko o lata doświadczeń, ale także twarde dane naukowe. Piotr Aleksander Nowak, lutnik współpracujący przy badaniach studentki, podkreśla: - Lutnictwo to dziedzina z pogranicza inżynierii i sztuki. Nie chcemy pozbawić lutnictwa magii, jaka towarzyszy budowaniu instrumentów. Nasz projekt pozwoli jednak obalić wiele mitów na temat konstrukcji gitary. Posiadając wiedzę, a nie tylko intuicję, można w krótszym czasie tworzyć bardziej efektywne konstrukcje. Łatwiej jest też dostosować instrument do oczekiwań muzyka, więc na badaniach skorzystają także artyści.
(PP)
