Za "Kanał" - opowieść o dramatycznych losach powstańców
warszawskich - Wajda otrzymał w 1957 r. Srebrną Palmę na festiwalu filmowym w Cannes. Jak poinformowano w środę, "Kanał", z okazji rocznicy, będzie pokazany także na tegorocznym festiwalu w Cannes, który potrwa od 16 do 27 maja.
Film Wajdy zostanie zaprezentowany w Cannes 21 maja, w
udoskonalonej technicznie wersji. Rekonstrukcji starego filmu
dokonali specjaliści z Wytwórni Filmów Dokumentalnych i
Fabularnych przy ul. Chełmskiej w Warszawie.
Fragment tego zrekonstruowanego filmu obejrzeli w Muzeum
Powstania Warszawskiego twórcy "Kanału": reżyser Andrzej Wajda, drugi reżyser Kazimierz Kutz, autor scenariusza Jerzy Stefan Stawiński, operator kamery Jerzy Wójcik, autor muzyki Jan Krentz oraz aktorzy, którzy zagrali w "Kanale" - m.in. Emil Karewicz, Stanisław Mikulski i Wieńczysław Gliński.
Wajda przedstawił w "Kanale" koszmar klęski powstańców. Pokazał rozbitych psychicznie bojowników, których bohaterstwo okazało się daremne. Dlatego - jak przyznał przed środową projekcją filmu - nie wszystkim Polakom w 1957 r. "Kanał" się podobał; wielu przyjęło go bardzo chłodno. Wajda cieszył się jednak, że "Kanał" - jak się wyraził - "zawiadomił świat o wydarzeniu, jakim było Powstanie Warszawskie".
Wzruszenia nie krył autor scenariusza, Jerzy Stefan Stawiński.
"Kanał" powstał na podstawie jego opowiadania, w którym opisał
własne przeżycia. Stawiński należał do Armii Krajowej, walczył w
Powstaniu Warszawskim. Był dowódcą grupy powstańców, która
przechodziła kanałami podczas walk. Wielu jego towarzyszy wówczas zginęło. "To był straszny dramat. To wydarzenie zmieniło całe moje życie" - powiedział Stawiński.
"Kanał" - którego premiera odbyła się 20 kwietnia 1957 r. - to
jeden z najważniejszych filmów składających się na dorobek
Polskiej Szkoły Filmowej, czyli nurtu intelektualnego obecnego w
polskim kinie w latach 1956-1960. Jej twórcami byli młodzi artyści
urodzeni w latach 20., dla których przeżyciem pokoleniowym była II
wojna światowa oraz przemiana ustrojowa w Polsce.
Obok Wajdy, reprezentanci Polskiej Szkoły Filmowej to m.in.:
reżyserzy Andrzej Munk, Tadeusz Konwicki, Wojciech Jerzy Has i
Kazimierz Kutz oraz aktorzy Zbigniew Cybulski i Bogumił Kobiela.
Do najważniejszych filmów spod znaku tej Szkoły należą, obok
"Kanału", m.in.: "Popiół i diament" (1958) Wajdy oraz "Eroica"
(1957) Munka.
Główny organizator obchodów 50-lecia Polskiej Szkoły Filmowej to
Polski Instytut Sztuki Filmowej (PISF). Obchody potrwają do
jesieni. Zaplanowano m.in.: pokazy filmów Polskiej Szkoły Filmowej
na festiwalu w Kazimierzu Dolnym i wystawę starych plakatów
prezentujących te filmy, którą przygotuje łódzkie Muzeum
Kinematografii. Filmy spod znaku Polskiej Szkoły Filmowej
prezentowane będą także w Telewizji Polskiej.
Wiadomości na temat historii Polskiej Szkoły Filmowej i plan
obchodów jej 50-lecia umieszczono już na specjalnej stronie
internetowej - www.polskaszkolafilmowa.pl
