W akcji biorą udział: Zamek Królewski na Wawelu, Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, Muzeum Pałac Króla Jana III w Wilanowie, Zamek Królewski w Poznaniu, Zamek Lubelski, Zamek w Malborku oraz jego oddziały w Kwidzynie i Sztumie, Zamek Królewski w Sandomierzu, Zamek Żupny w Wieliczce i Zamek Królewski w Warszawie. Wśród propozycji są nie tylko zaproszenia do zwiedzania wystaw stałych i czasowych, ale także do udziału w spotkaniach edukacyjnych, wykładach, konferencjach, warsztatach i lekcjach muzealnych.
"+Darmowy Listopad+ to jest przepiękna akcja szerzenia dostępu do naszych pereł muzealnych, do rezydencji królewskich" - powiedział podczas konferencji prasowej w Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński.
Jak mówił, "bardzo często społeczeństwo prosi o lepszy i łatwiejszy dostęp - krótko mówiąc o tańsze bilety do naszych wspaniałych muzeów".
"Frekwencje w muzeach świadczą, że są one niebywale lubiane przez Polaków. Dlatego kontynuujemy akcję +Darmowy Listopad+ już jedenasty rok. Przy czym w tym roku obejmuje ona nawet nie dziewięć, a jedenaście rezydencji królewskich, ponieważ dwa oddziały Zamku Malborku, czyli Kwidzyn i Sztum, także dołączyły do listy rezydencji królewskich, które są udostępniane społeczeństwu w listopadzie za darmo" - zwrócił uwagę Gliński.
Przyznał, że bardzo się cieszy, iż w ciągu ostatnich lat zwiększono liczbę muzeów, które udostępniają za darmo swoje wnętrza i wspaniałe wystawy. "To kosztowało Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego nieco ponad trzy miliony złotych dodatkowych nakładów, ale to są naprawdę dobrze zainwestowane pieniądze w edukację, atrakcje poznawcze, emocjonalne" - podkreślił wicepremier. "Naprawdę, warto obcować z kulturą na tak wysokim poziomie" - zaznaczył.
"Zapraszamy wszystkich państwa do rezydencji królewskich w listopadzie. Można za darmo zwiedzić rzeczy unikatowe, zobaczyć wystawy, które są jedyne w swoim rodzaju" - zachęcał minister kultury.
Dyrektor Zamku Królewskiego w Warszawie Wojciech Fałkowski powiedział, że "Zamek Królewski w tej chwili tętni życiem w sposób niezwykły". "W ciągu listopada mamy ponad tysiąc rezerwacji grup szkolnych, w ciągu jednego miesiąca, co czyni prawie 40 grup szkolnych każdego dnia" - podkreślił.
"Jest okazja, żeby zajrzeć do tej części Zamku Królewskiego, która jest mniej znana i nie weszła w taki szeroki obieg społeczny, mianowicie do Pałacu pod Blachą. Pałac pod Blachą jest otwarty codziennie, można tam wchodzić za darmo i można zobaczyć odświeżone Apartamenty Księcia Józefa Poniatowskiego, razem z Kancelarią Sztabową i wszystkimi dodatkowymi wypełnieniami związanymi z epoką napoleońską i Księstwem Warszawskim" - przekazał Fałkowski.
Katarzyna Mieczkowska, dyrektor Muzeum Narodowego w Lublinie, przypomniała, że Lublin po raz drugi uczestniczy w tej inicjatywie.
"Nasz Zamek był świadkiem wielu ważnych wydarzeń - Władysław Jagiełło był wybrany na króla Polski właśnie w Zamku w Lublinie. (…) Lublin także był świadkiem kolejnego bardzo ważnego królewskiego wydarzenia, jakim było podpisanie Unii Polsko-Lubelskiej, czyli Unii Lubelskiej, co działo się także właśnie na Zamku w Lublinie" - wskazała Mieczkowska.
Barbara Konwerska z Muzeum Żup Krakowskich w Wieliczce powiedziała, że "chce zaprosić do miejsca dosyć nietypowego, które w ogóle się nie kojarzy z rezydencjami królewskim". Zwróciła uwagę na "rolę Żup Krakowskich i rolę Zamku w tym wielkim przedsiębiorstwie funkcjonującym przez 700 lat". "Tak naprawdę mówiony o kompleksie, który powstaje od XIII wieku do 1945 r. jest siedzibą zarządu. Królowie polscy nie tylko stworzyli Zamek, który miał czuwać nad wielkim gospodarstwem funkcjonującym zarówno w Wieliczce, jak i w Bochni, ale królowie to miejsce regularnie, odwiedzali. Pod koniec XIV wieku jedna trzecia bądź jedna czwarta dochodów królewskich pochodzi z dwóch małych miejscowości - Wieliczki i Bochni. Zamek Królewski na Wawelu został przebudowany w XVI wieku z pieniędzy z Wieliczki" - przypomniała Konwerska.
Zapowiedziała, że w przyszłym roku będzie można zobaczyć Zamek Żupny w Wieliczce w nowej odsłonie. "To ostatni moment, kiedy można zobaczyć starą ekspozycję muzealną i będzie można ją porównać z przyszłoroczną jesienną odsłoną. Zapraszamy przede wszystkim do Zamku Środkowego, to jest najstarsza część kompleksu zamkowego, niestety zniszczona w 1945 r. w czasie bombardowania radzieckiego, odbudowana w 1985 r., znajdują się tam ekspozycje stałe i czasowe. Zapraszamy w szczególny sposób do oglądania naszej słynnej kolekcji solniczek, mamy już ponad tysiąc obiektów najwyższej klasy. Równie istotnym miejscem, do którego serdecznie zapraszam, jest nasza ekspozycja w piwnicach zamkowych, związana z pradziejami Wieliczki. Wszyscy kojarzą 700 lat historii Wieliczki, jako przedsiębiorstwa górniczego, a prawda jest taka, że produkcja soli liczy sobie 5,5 tys. lat" - przekazała.
Dyrektor Muzeum Zamkowego w Sandomierzu Mikołaj Getka-Kenig przypomniał, że Zamek jest "jedną z najstarszych rezydencji na ziemiach polskich". "Ale w tym roku to nie jest tylko podróż do czasów średniowiecza, do czasów przedrozbiorowych, ale również do czasów starożytnych, ponieważ z okazji +Darmowego listopada+ w murach Zamku Królewskiego w Sandomierzu mamy wystawę +Chotyniec – Wrota do Antycznej Scytii+, która jest pierwszą wystawą w Polsce, prezentującą wielkie odkrycie polskiej archeologii sprzed kilku lat w małym Chotyńcu przy granicy z Ukrainą, które odmieniło nasze dotychczasowe spojrzenie na dzieje starożytne odniesieniu do wielkiej kultury scytyjskiej" - powiedział dyrektor.
Dzięki akcji Darmowy Listopad, organizowanej przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego od ponad dekady, rezydencje królewskie przez cały miesiąc udostępniają znaczącą część swojej oferty nieodpłatnie.
Liczba instytucji uczestniczących w akcji powiększa się z roku na rok. Od początku uczestniczą w niej najbardziej ikoniczne polskie muzea, jak Zamek Królewski na Wawelu, Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, Muzeum Pałac Króla Jana III w Wilanowie czy Zamek Królewski w Warszawie. W ostatnich latach dołączyły do tego prestiżowego grona muzea w Lublinie i Sandomierzu, które również mają zamkowe siedziby, oraz Zamek Żupny w Wieliczce. W tym roku do akcji Darmowy Listopad w Rezydencjach Królewskich dołączył Zamek Królewski w Poznaniu oraz zamki w Kwidzynie i Sztumie – oddziały Muzeum Zamkowego w Malborku.
Szczegóły oferty Rezydencji Królewskich https://www.gov.pl/web/kultura/rezydencje.
autor: Katarzyna Krzykowska, Anna Kruszyńska
