ON AIR
od 09:00 Czas Wolny z RMF Classic zaprasza: Dariusz Stańczuk

Jerzy Stuhr kończy 60 lat

Jerzy Stuhr, aktor, reżyser, rektor Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie, skończy w środę 18 kwietnia 60 lat. "Perfekcyjna technika aktorska i inteligencja" - mówił o nim Krzysztof Kieślowski. Widzowie pokochali Stuhra za niezapomniane kreacje filmowe - m.in. role Filipa Mosza w "Amatorze", Lutka Danielaka w "Wodzireju" i Maksa w "Seksmisji".

Kieślowski był jedną z najważniejszych postaci w zawodowym życiu Stuhra. Aktor zagrał w kilku jego filmach, m.in. "Spokoju" (1976), "Amatorze" (1979), "Przypadku" (1981), "Dekalogu X" (1988) i "Białym" (1993). Kieślowski bardzo cenił Stuhra. Określał go jako "wyjątkowy w Polsce przypadek aktora, który sprawdza się we wszystkich gałęziach sztuki, które uprawia - i w filmie, i w
telewizji, i w teatrze".

"Myślę, że decydują o tym dwa elementy. Pierwszy stanowi
technika, wspaniała technika, opanowana do perfekcji we wszystkich właściwie szczegółach. Druga rzecz, niemniej istotna, przydatna zwłaszcza dla kina, to jego znajomość rzeczywistości. A ponad tymi dwiema umiejętnościami góruje inteligencja" - powiedział Kieślowski w 1981 roku, w programie telewizyjnym "Twarze teatru".

Jerzy Stuhr urodził się 18 kwietnia 1947 roku w Krakowie. W 1970
r. ukończył polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim, a w r.
1972 krakowską PWST. Po studiach został zatrudniony w Starym
Teatrze im. Modrzejewskiej w Krakowie. Już wcześniej, w 1971 r.,
zadebiutował jako aktor filmowy - w "Milionie za Laurę" Hieronima
Przybyła i w "Trzeciej części nocy" Andrzeja Żuławskiego.

W 1977 roku stworzył pierwszą ze swych słynnych filmowych
kreacji. W "Wodzireju" Feliksa Falka zagrał Lutka Danielaka. Lutek
- parweniusz, przebojowy dorobkiewicz, który bezwzględnie dąży do osiągnięcia życiowego sukcesu, a dla kariery jest gotów poświęcić wszystko, nawet najbliższych przyjaciół - "stał się symbolem moralnej degrengolady epoki małej stabilizacji" - pisał na łamach "Polityki" Janusz Wróblewski.

Człowieka dwuznacznego moralnie - pozbawionego skrupułów adwokata - Stuhr zagrał następnie w dramacie "Bez znieczulenia" Andrzeja Wajdy (1978).

W 1979 r. zagrał głośną rolę w "Amatorze" Kieślowskiego. Wcielił
się w postać Filipa Mosza, zatrudnionego w zakładzie przemysłowym zaopatrzeniowca, dla którego momentem przełomowym w życiu staje się kupno amatorskiej kamery filmowej. Mosz z ceniącego święty spokój szarego człowieka przeobraża się w społecznika i artystę, wrażliwego na ludzką krzywdę.

Końcowa scena "Amatora" - gdy opuszczony przez bliskich Mosz
kieruje obiektyw kamery na samego siebie - należy do
najsłynniejszych w historii polskiego kina; jest też często
określana jako "manifest programowy" Kieślowskiego.

Sympatię widzów Stuhr zyskał także dzięki talentowi komediowemu, któremu dał wyraz w filmach Juliusza Machulskiego - "Seksmisja" (1984), "Kingsajz" (1987) i "Kiler" (1997). Wśród znanych ról Stuhra są też kreacje w filmach: "Szansa" Feliksa Falka (1980), "Persona non grata" Krzysztofa Zanussiego (2005) i "Kajman" włoskiego reżysera Nanniego Morettiego (2006).

Pierwszy film, którego Stuhr był reżyserem, to "Spis cudzołożnic", zrealizowany na podstawie powieści Jerzego Pilcha w 1995 roku. "Nigdy nie dano mi szansy zagrania inteligenta, którym
się czułem. Chciałem opowiedzieć (...) o bohaterze swojego
pokolenia, przekazać to wszystko, czym się zaraziłem w filmach
Kieślowskiego w latach siedemdziesiątych. (...) Tak się cudownie
złożyło, że Witold Adamek podsunął mi powieść Jerzego Pilcha" -
tłumaczył wówczas Stuhr w wywiadzie dla "Życia Warszawy".

W dorobku reżyserskim ma także zrealizowane w oparciu o własne
scenariusze filmy: "Historie miłosne" (1997), "Tydzień z życia
mężczyzny" (1999) i "Pogoda na jutro" (2003), oraz film "Duże
zwierzę (2000), który wyreżyserował na podstawie scenariusza
Krzysztofa Kieślowskiego.

Jako aktor teatralny Stuhr był przez prawie 20 lat (1972 - 1991)
związany ze Starym Teatrem im. Modrzejewskiej w Krakowie. Na jego deskach grał w spektaklach reżyserowanych m.in. przez Anrzeja Wajdę, Konrada Swinarskiego, Jerzego Jarockiego i Jerzego Grzegorzewskiego.

Był rektorem Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie w
latach 1990-1996. Od 2002 r. ponownie pełni funkcję rektora tej
uczelni.

Słuchaj RMF Classic i RMF Classic+ w aplikacji.

Pobierz i miej najpiękniejszą muzykę filmową i klasyczną zawsze przy sobie.

Aplikacja mobilna RMF Classic