"Rafał Malczewski i mit Zakopanego" w Warszawie

Malczewski mieszkał w Zakopanem od 1917 do 1939 roku, gdzie nie
tylko malował i rysował, ale był również kronikarzem i
komentatorem wydarzeń.

Warszawska wystawa ma zapoznać zwiedzających z barwnym światem
zakopiańskiej bohemy. Prezentuje twórczość Rafała Malczewskiego
(1892-1965) jako malarza, rysownika, pisarza, fotografa,
współtwórcy filmów, przedstawioną na tle środowiska artystycznego
i intelektualnego Zakopanego.

U podnóża schodów w hallu muzeum, wiodących do poszczególnych
części ekspozycji, stoi czerwony samochód wyścigowy z 1926 roku,
wypożyczony z Muzeum Komunikacji w Otrębusach. Podobny samochód
można podziwiać na obrazie Rafała Malczewskiego "Z Rajdu
Tatrzańskiego".

Część "Jacek i Rafał. Rafał i Jacek" poświęcona jest narodzinom
Rafała Malczewskiego, wzrastającego pod okiem ojca - Jacka.
Namalował on ok. 30 portretów syna; pierwszy - gdy chłopiec miał
kilka miesięcy. Od tego czasu, aż do śmierci Jacka, twarz Rafała
przewija się w licznych dziełach ojca m.in. w "Powrocie syna
marnotrawnego". Rafał rosnąc wchodził z ojcem w malarski dialog i
również go portretował.

Druga część przywołuje zakopiańskie towarzystwo Rafała
Malczewskiego - krąg artystów, pisarzy, lekarzy, sportowców,
polityków. Przyjacielskie kontakty łączyły Malczewskiego z m.in.
Stanisławem Ignacym Witkiewiczem, Karolem Szymanowskim, Kornelem
Makuszyńskim, Jarosławem Iwaszkiewiczem. Wystawione są ich
portrety, fotografie, wspomnienia.

W tej części wystawy prezentowany jest także film "Biały ślad"
według scenariusza Rafała Malczewskiego (reż. Adam Krzeptowski) -
zdobywca nagrody na weneckim festiwalu filmowym w 1932 r.

Część "Rafał Malczewski - malarz" prezentuje obrazy artysty
wypożyczone z kilkudziesięciu muzeów i kolekcji prywatnych. Pokaz
ogranicza się wyłącznie do dzieł związanych z Zakopanem lub tam
przez artystę namalowanych.

Wystawę uzupełnia część czwarta, pokazująca kilkadziesiąt akwarel
Rafała Malczewskiego, który był uznawany za mistrza w tej
dziedzinie. On sam akwarelę uznawał za metodę "notowania widoków",
zarabiania pieniędzy i tworzenia pamiątek dla przyjaciół.

Wystawa Rafała Malczewskiego w Muzeum Narodowym planowana była
już w 1938 roku. Wówczas artysta pozostawił w nim część swoich
prac; kilka lat wcześniej sprzedał warszawskiemu muzeum całą
odziedziczoną spuściznę po ojcu. W roku 1959 odżyły plany
zorganizowania wystawy. Rozmaite problemy kolejny raz
uniemożliwiły jednak jej otwarcie. Tegoroczna ekspozycja jest
pierwszą monograficzną prezentacją twórczości Malczewskiego.
Wystawa będzie czynna do 25 czerwca.