Tomas Transtromer (1931-2015) w ostatnich latach życia uznawany był za najwybitniejszego żyjącego wówczas i najbardziej rozpoznawalnego szwedzkiego poetę. Literacką Nagrodę Nobla otrzymał w 2011 r. za "zwięzłe, przejrzyste obrazy, które dają nam świeży dostęp do rzeczywistości". Wcześniej pojawiał się wśród noblowskich kandydatur przez 20 lat.
Właśnie jego osobie i twórczości poświęcone są Dni Transtroemerowskie, które w dniach 22-23 kwietnia organizowane są w Krakowie i Katowicach.
W programie katowickich wydarzeń - 23 kwietnia - znalazły się m.in. panele dyskusyjne wokół tematów z wierszy Transtroemera oraz performance słowno-muzyczny. Zaplanowano też wykład znanego szwedzkiego pisarza Kjela Espmarka, który jest m.in. laureatem Nagrody Transtroemera.
Udział w spotkaniach zapowiedzieli ponadto tacy twórcy jak Ewa Lipska, Bronisław Maj, Tomasz Jastrun, Jakub Kornhauser czy Krzysztof Siwczyk. Gościem specjalnym będzie żona noblisty Monica Transtroemer.
Kulminacją tych wydarzeń będzie koncert z chóralnymi utworami do poezji noblisty w wykonaniu Chóru Polskiego Radia pod batutą Szymona Wyrzykowskiego. Śpiewane w oryginale wiersze będą wyświetlane w wersji polskiej na wielkoformatowym ekranie. Kilka wierszy Tomasa Transtroemera przeczytają aktorzy Jerzy Trela oraz Maria Dębska.
Śpiewaną poezję dopełnią improwizacje saksofonisty i klarnecisty jazowego Mikołaja Trzaski. "Poezja Tomasa Transtroemera jest wizjonerska i poruszająca. Jego wiersze są dla mnie jak powieść. Przygotowując się do tego projektu staram się przeżyć każdy z nich. Najważniejsze dla mnie jest to, na ile ich treść jest w stanie wywołać we mnie wrażenia, które będę mógł wyrazić w formie muzyki" - mówił cytowany przez organizatorów Trzaska.
Urodzony 15 kwietnia 1931 r. w Sztokholmie Transtroemer zaczął pisać wiersze jako nastolatek. Studiował historię literatury i religii, a także psychologię na uniwersytecie w Sztokholmie.
Pierwszy zbiorek - opublikowany w 1954 roku "17 wierszy" - uznany został w Szwecji za jeden z najbardziej interesujących debiutów dekady. W kolejnych tomikach poeta opisywał m.in. swoje podróże po Bałkanach, Hiszpanii i Afryce.
Poeta, który przez wiele lat pracował jako psycholog, w swoich wierszach przedstawiał zderzenie ludzkiej psychiki z oderwaną od natury współczesną cywilizacją.
Transtroemer był też tłumaczem, przekładał na szwedzki m.in. wiersze Czesława Miłosza.
W 1990 r. Transtroemer miał udar mózgu. Częściowo sparaliżowany w następstwie choroby, poświęcił się odtąd całkowicie twórczości poetyckiej. Zmarł w marcu 2015 r. (PAP Life)