Wieniec laurowy amerykańskiej animacji, opartej na pełnej synchronizacji kreski z dźwiękiem, przypada legendzie filmu rysunkowego Waltowi Disneyowi. Teoretycy kina zgodnie zauważają, że Disney był urodzonym liderem i przedsiębiorcą obdarzonym nieprzeciętną intuicją, nie znał się jednakże na muzyce, nie był reżyserem i nie potrafił rysować. „Nazywał siebie zapylaczem idei lub dyrygentem orkiestry, który – choć nie gra na żadnym instrumencie – kieruje całym zespołem” – pisał Paweł Sitkiewicz. Historia oceniła tę postawę dwojako – jedni dopatrywali się w niej szarlatanerii, inni widzieli tu źródło filmowego mistrzostwa i artystycznej wizji kina animowanego. Wizja ta dotyczyła także muzyki, opartej wprawdzie na instrumentalnym dźwiękonaśladownictwie, ale jednocześnie stanowiącej kluczowy element fabuły.
Najwcześniejszym przejawem nowego spojrzenia na dźwięk w filmie animowanym był Parowiec Willie z 1928 roku, skonstruowany w oparciu o nową technologię dźwiękową o nazwie Cinephone. Partytura powstawała wewnątrz studia Disneya, równolegle z planszami animacyjnymi. Została pozbawiona odgłosów natury i dźwięków pochodzących bezpośrednio z kadru, na rzecz muzyki przejmującej cechy postaci widocznych na planie. Niemal każdy element akcji synchronizował się tutaj z rytmem konkretnej melodii – do legendy przeszła kontrowersyjna scena, w której słynna Myszka Miki porusza się po pokładzie parowca w rytm piosenki Turkey in the Straw, „wygrywając” kolejne frazy na napotkanych na drodze postaciach zwierzęcych. To właśnie za pośrednictwem tej postaci Disney antycypował nadejście nowej epoki w historii kreskówki, polegającej m.in. na rezygnacji z dialogu, kreowaniu postaci za pomocą efektów akustycznych i wyrafinowanej zabawy dźwiękiem. Wkrótce produkcje wychodzące z jego wytwórni zaczęły przypominać balety i symfonie filmowe, których istotnym bohaterem i ważnym nośnikiem narracji stała się piosenka.
Najpiękniejsze melodie z klasycznych i najnowszych przebojów Disneya przypomnimy w maju 2019 roku podczas 12. Festiwalu Muzyki Filmowej w Krakowie, w ramach uroczystego programu zatytułowanego Koncert Disneya: Magia muzyki. W repertuarze piątkowego wieczoru znajdą się kultowe utwory, m.in. Mam tę moc z Krainy lodu, Bella z Pięknej i Bestii czy Pieśń o miłości z Króla Lwa. W krakowskiej Tauron Arenie, po raz pierwszy dla tak dużej publiczności i w tak spektakularnej produkcji, wystąpi FMF Youth Orchestra – zespół złożony z wybitnie utalentowanych uczniów krakowskich szkół muzycznych, założony pięć lat temu specjalnie na potrzeby festiwalu. W tym roku orkiestra połączy siły z międzynarodowym gronem młodych talentów związanych z zaprzyjaźnionym festiwalem muzyki filmowej FIMUCITÉ na Teneryfie, wyselekcjonowanym przez przyjaciela i ambasadora FMF – Diego Navarro.
Na estradzie wystąpią także soliści – Natalia Nykiel, Michał Szpak, Katarzyna Łaska, Magdalena Wasylik, Marcin Jajkiewicz, Antek Scardina i Amelia Andryszczyk. „Tego dnia mam zamiar nie tylko zaśpiewać, ale również stać się jednym z bohaterów Walta Disneya” – zapowiada Michał Szpak (w jego wykonaniu usłyszymy m.in. piosenkę Być tam z filmu Dzwonnik z Notre Dame). „Śpiewanie z orkiestrą symfoniczną piosenek filmowych tworzy takie momenty, których nie zapomina się do końca życia” – dodaje Natalia Nykiel, która zinterpretuje m.in. Krąg życia z Króla Lwa. „Pamiętam, jak kilka lat temu śpiewałam na FMF Tomorrow Never Dies z filmu o Bondzie. Do tej pory czuję dokładnie wszystkimi zmysłami tę chwilę, kiedy stojąc na scenie myślałam sobie, że to jest ten moment, dla którego warto żyć, ciężko pracować i o nim marzyć. W tym roku będę miała niepowtarzalną okazję wykonać Pół kroku stąd z Vaiany, po raz pierwszy z orkiestrą symfoniczną. Zawsze kiedy to śpiewam, czuję się jak mała dziewczynka, która faktycznie patrzy na »tę wodę i te fale na brzegu« i czuje, że coś ją woła. Na tegorocznym FMF to uczucie będzie na pewno spotęgowane, nie mogę się już doczekać!” – podkreśla wokalistka.
Muzyków występujących na estradzie Tauron Areny Kraków poprowadzą amerykańsko-fiński mistrz batuty Erik Ochsner oraz Monika Bachowska, związana z FMF Youth Orchestra od początku jej istnienia. „Festiwal Muzyki Filmowej w Krakowie to rodzina, coraz lepiej poznawana przeze mnie z każdą wizytą w tym mieście” – mówi Ochsner, który rok temu dyrygował światową premierą Mary Poppins in Concert w Operze w Sydney. „Jestem zaszczycony i jednocześnie podekscytowany możliwością pracy z przyszłością światowej muzyki klasycznej i filmowej, czyli młodymi instrumentalistami z FMF Youth Orchestra” – dodaje dyrygent.
Na wielobarwny, pełen wzruszeń i emocji Koncert Disneya: Magia muzyki zapraszamy w ramach piątkowego wieczoru 12. Festiwalu Muzyki Filmowej w Krakowie, 17 maja 2019 roku.
Tekst: Maria Wilczek Krupa
