Helena Modrzejewska (1840 – 1909). Z miłości do sztuki

Ideą przewodnią wystawy jest przypomnienie postaci aktorki, która swoją pracą i talentem, pokonując bariery językowe, zdobyła sławę i uznanie publiczności i krytyki teatralnej po obu stronach Oceanu Atlantyckiego. Celem twórców wystawy było przedstawienie miejsc, w których dorastała, jej artystycznej drogi, najważniejszych ról. Dziełem tej niezwykłej kobiety i niezwykłej artystki były wspaniałe role teatralne. Powstawały one z miłości do sztuki, z wielkiej pasji tworzenia, ale także pasji życia, ciekawości drugiego człowieka, konsekwencji działania i kreatywności. Ulotność uprawianej przez nią sztuki nie pozwoliła jej przetrwać w pełnym wymiarze do dzisiaj, ale została zatrzymana w fotograficznych kadrach, na portretach, w recenzjach teatralnych i we wspomnieniach jej współczesnych. Mamy tę wyjątkową okazję przypomnieć postać kobiety i aktorki Heleny Modrzejewskiej, w sto lat od jej śmierci i odkryć ją na nowo dla naszej teraźniejszość.
Na wystawę złożyło się ponad 300 różnorodnych obiektów związanych z osobą Modrzejewskiej. Przede wszystkim są to jej wizerunki fotograficzne, malarskie i graficzne. Spośród nich najliczniejszą, a jednocześnie bardzo ważną część eksponatów stanowią fotografie ukazujące ją w kostiumach scenicznych. Kolejną grupę tworzą projekty i rysunki strojów teatralnych, wykonane przez Modrzejewską. Pokazywane są też dokumenty, afisze teatralne i pamiątki osobiste.
Obok pamiątek ściśle związanych z Modrzejewską, na wystawie znalazły się portrety i fotografie ludzi, którzy towarzyszyli jej w życiu zawodowym i prywatnym. Ponadto możemy też oglądać malarskie widoki XIX-wiecznego Krakowa, które dobrze oddają klimat miasta, w którym dorastała i rozpoczynała karierę.

Przestrzeń ekspozycyjna została podzielona na cztery sekwencje:
I. Kraków XIX wieku ze wspomnień Heleny Modrzejewskiej
II. Helena Modrzejewska na tle środowiska teatralnego Krakowa (1865–1869)
III. Teatralna kariera Heleny Modrzejewskiej: Warszawa – Ameryka – Londyn –Kraków (1869–1903)
IV. Kolekcja pamiątek po Helenie Modrzejewskiej z Bowers Museum w Santa Ana.

Wystawie towarzyszy pokaz multimedialny, przygotowany przez twórców aranżacji plastycznej ekspozycji. Pokaz wykorzystuje głównie wizerunki Heleny Modrzejewskiej, także te, które nie zostały zaprezentowane na wystawie. Oglądając pokaz, możemy usłyszeć głos lektorki czytającej fragmenty ze Wspomnień i wrażeń Modrzejewskiej, a także wybrane fragmenty jej listów.

Prezentowane obiekty pochodzą ze zbiorów własnych oraz Muzeum Teatralnego w Warszawie, Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Narodowego w Krakowie, Biblioteki Jagiellońskiej, Archiwum Państwowego w Krakowie, Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie. Szczególnie interesującą część wystawy stanowią eksponaty z kolekcji Bowers Museum z Santa Ana w Kalifornii. Dzięki uprzejmości dyrektora tego muzeum p. Petera Kellera będą one po raz pierwszy pokazane polskim widzom. Przedmioty z kolekcji Bowers Museum w większości pochodzą z ukochanego przez Modrzejewską Ardenu. Wśród blisko stu eksponowanych pamiątek, które dokumentują jej obecność na amerykańskiej ziemi, znajduje się wiele poloników, przywiezionych przez nią do Ameryki. Bardzo cennym obiektem w tej kolekcji jest obraz Józefa Chełmońskiego zatytułowany Sielanka, ofiarowany przez autora Helenie Modrzejewskiej z okazji ślubu z Karolem Chłapowskim.





Helena Modrzejewska (1840 – 1909). Z miłości do sztuki.

otwarcie wystawy: 8 kwietnia 2009 godz. 12.00 Pałac Krzysztofory
wystawa czynna od 8 kwietnia do 20 września 2009
następnie zostanie przeniesiona do Muzeum Teatralnego w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej w Warszawie, gdzie będzie trwała w miesiącach październik 2009 styczeń 2010.
Kurator wystawy: Małgorzata Palka
Aranżacja plastyczna: Alicja i Grzegorz Bilińscy
wystawa czynna od środy do niedzieli
10.00 – 17.30