Utwór powstał z okazji uroczystości ponownego pochówku astronoma, który odbędzie się 22 maja we Fromborku. Prawykonanie Rapsodii Kopernikowskiej nastąpiło w środę wieczorem w Olsztynie.
Prof. Lucjan Marzewski to wieloletni dyrektor Instytutu Muzyki Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, kompozytor muzyki do ponad 100 sztuk teatralnych, 60 utworów chóralnych oraz muzyki instrumentalnej i rozrywkowej.
Rapsodia stanowi fresk muzyczny ilustrujący wszechstronną działalność Mikołaja Kopernika na Warmii. Wędrówki astronoma po XVI-wiecznej Warmii opisane w wielu źródłach historycznych stały się inspiracją do skomponowania dużej formy wokalno-instrumentalnej, utrzymanej jednak w klimacie muzyki typowo kameralnej, przeznaczonej na sześciu wykonawców" - wyjaśnił prof. Marzewski.
Rapsodia składa się z pięciu części w symboliczny sposób nawiązujących do postaci Mikołaja Kopernika. Są to: Introitus (wstęp), Gradi (postać krocząca przodem, odważna, przełamująca trudności, schematy i stereotypy m.in. w nauce światowej), Gnarus (część symbolizująca potęgę wiedzy, znawstwo, rozgłos i sławę oraz pełną świadomość głoszonych myśli), Gloriosus (człowiek chlubny, pełen chwały) i Finis (zakończenie, wieńczące całą działalność genialnego Polaka na Warmii).
W utworze Lucjan Marzewski stosuje różnorodne środki wyrazu. Dokonuje syntezy środków archaizujących, neoklasycznych i współczesnych. "Eklektyzm utworu, jeśli idzie o styl i fakturę, stawia przed wykonawcami wysokie wymagania artystyczne, często o charakterze wirtuozowskim, a każda z części jest osobną narracją muzyczną" - tłumaczy kompozytor.
W Rapsodii Kopernikowskiej wykorzystano fragmenty wierszy Władysława Broniewskiego, Mikołaja Kopernika i Tadeusza Śliwiaka.
Na Warmii m.in. w Olsztynie, Lidzbarku Warmińskim i Fromborku Kopernik mieszkał 40 lat. Zmarł w wieku 70 lat 21 maja 1543 roku we Fromborku. Został pochowany trzy dni później 24 maja 1543 roku przy ołtarzu świętego Krzyża w archikatedrze we Fromborku. Współczesne poszukiwania doprowadziły do odnalezienia grobu i zidentyfikowania szczątków astronoma. Powtórny pochówek Kopernika odbędzie się 22 maja we Fromborku. Szczątki spoczną w miejscu pierwotnego pochówku.
