Piątą edycję nagród TVP Kultura, przyznawanych dorocznie najważniejszym i najciekawszym - w ocenie twórców kanału - polskim artystom, rozstrzygnięto w czwartek w Warszawie.
"Gwarancje Kultury 2009" przyznano w kategoriach: film, teatr, literatura, sztuki wizualne, muzyka poważna, "jazz, rock i inne" oraz "osiągnięcia w twórczym rozwoju dzieci i młodzieży".
W kategorii film uhonorowano Bartka Konopkę, reżysera nominowanego do Oscara dokumentu "Królik po berlińsku". "Za polski dokument, który podbił świat. Za oscarowe nadzieje. Za najtrafniejszy komentarz do Wiosny Ludów z 89 roku" - to uzasadnienie werdyktu.
"Dziękuję w imieniu królików z całego świata. Bardzo zidentyfikowaliśmy się z tym gatunkiem. To gatunek płochliwy i niepozorny, ale w tym roku został należycie doceniony" - mówił Konopka, odbierając nagrodę.
W kategorii teatr triumfowała aktorka Karolina Gruszka. Nagrodę przyznano jej za "popis aktorski w przedstawieniu Lipiec Iwana Wyrypajewa w Teatrze na Woli w Warszawie, gdzie dała dowód, że aktorstwo jest kreacją formy stworzonej z wyobraźni".
Gruszka nie odebrała nagrody TVP Kultura osobiście. Na czwartkowej uroczystości aktorkę reprezentował asystent rosyjskiego reżysera Iwana Wyrypajewa, męża Gruszki.
W kategorii literatura nagrodzony został Dariusz Czaja, antropolog kultury, autor książki "Lekcje ciemności". "Za brawurową kontrę wobec +nieznośnej lekkości, letniości świata współczesnego+, za pytanie o obecność zła, za odważne spojrzenie w mrok" - to uzasadnienie nagrody przyznanej Czai.
Malarz Jakub Julian Ziółkowski - to laureat w kategorii sztuki wizualne. W ocenie TVP Kultura, twórczość Ziółkowskiego "wniosła nową jakość do młodego polskiego malarstwa". "Jego niepokojące obrazy świadczą o potężnej wyobraźni artysty. Nieobce jest mu penetrowanie podświadomości. Artysta ujawnia stany emocjonalne swojej generacji tradycyjnym medium, jakim jest malarstwo" - czytamy w uzasadnieniu.
Nagrodę w kategorii muzyka poważna otrzymał wiolonczelista Marcin Zdunik - "za konsekwentne doskonalenie rzemiosła artystycznego oraz dojrzałe interpretacje, które sytuują tego młodego muzyka w gronie najlepszych polskich instrumentalistów".
W kategorii "jazz, rock i inne" triumfował z kolei młody pianista jazzowy Mateusz Kołakowski, nazywany już przez niektórych krytyków "cudownym dzieckiem polskiego jazzu". TVP Kultura uhonorowała go za płytę Mateusz Kołakowski & Dave Liebman - Live at Jazz Standard, będącą owocem współpracy z Davem Liebmanem, znakomitym saksofonistą, znanym z występów z Milesem Davisem i Keithem Jarrettem.
Wreszcie w kategorii "osiągnięcia w twórczym rozwoju dzieci i młodzieży" nagrodzono twórców czasopisma dla dzieci "Czarodziejska Kura". Doceniono ich m.in. za "ideologiczny pozytywizm i bezinteresowność działań".
TVP Kultura przyznała ponadto dwie Honorowe Nagrody "Gwarancje Kultury".
Jedną z nich uhonorowano - pośmiertnie - wiceministra kultury Tomasza Mertę, który zginął w katastrofie prezydenckiego samolotu pod Smoleńskiem. Nagrodę odebrała żona Tomasza Merty.
"Chciałam serdecznie podziękować za ten hołd złożony mojemu mężowi. Podoba mi się ta nazwa, również z osobistego punktu widzenia. Mój mąż nie był artystą, twórcą. Ale myślę, że zasługiwał na miano +Gwaranta Kultury+" - powiedziała Magdalena Merta.
Drugą nagrodę honorową otrzymał reżyser filmów animowanych Mariusz Wilczyński, który współpracuje z TVP Kultura, jest m.in. autorem animowanej oprawy plastycznej zaprojektowanej dla kanału. "Za nadanie charakteru antenie" - tak uzasadniono nagrodę.
