Upamiętniono kabaret "Dudek"

Tablica upamiętniająca działalność kabaretu "Dudek" została umieszczona na fasadzie budynku przy ulicy Nowy Świat 63, gdzie mieściła się kawiarnia "Nowy Świat" - siedziba kabaretu. W ciągu 10 lat działalności kabaretu, odbyło się tam około 1000 przedstawień, na których zaprezentowano ponad 200 skeczy satyrycznych, piosenek i monologów kilkudziesięciu autorów.

Podczas piątkowej uroczystości obecni byli aktorzy kabaretu "Dudek", Roman Dziewoński, syn założyciela grupy Edwarda Dziewońskiego "Dudka", Wojciech Młynarski a także prezydent m. st. Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz.

"Kabaret Dudek był jak głęboki oddech od codziennej rzeczywistości socjalistycznej, w której trzeba było żyć. Skecze, monologi i piosenki kabaretu były wytchnieniem, czyniącym z Polski - jak mówiło się - najweselszy barak krajów demokracji ludowej" - powiedziała Gronkiewicz-Waltz podczas ceremonii odsłonięcia pamiątkowej tablicy.

O niezwykłej naturze kabaretu opowiedział Wojciech Młynarski: "Dudek był przedsięwzięciem przede wszystkim towarzyskim. Zarówno po stronie wykonawców i twórców, jak po stronie odbiorców. To była wielka pasja Edwarda Dziewońskiego - tworzyć życie towarzyskie, prowokować wymianę zdań na wysokim poziomie".

Jak wspominał Młynarski: "Publiczność przychodziła tu dobrą godzinę przed rozpoczęciem programu, żeby sobie pożartować, pogawędzić i czekać na swoich ulubionych wykonawców. Czasami widuje się w telewizji tak zwane programy kabaretowe które, słowo honoru, nie mają nic wspólnego z tym kabaretem, który wtedy robiliśmy. Kabaret Dudek i współpracujący z nim ludzie uczyli dobrego smaku, gustu, dowcipnej polszczyzny. Dziś, gdy obcuję z bezmiarem złego gustu i żenujących sformułowań, mogę sobie tylko powzdychać, że kiedyś był taki piękny kabaret i, że miałem z nim coś wspólnego" - powiedział autor tekstów i piosenkarz.

"Dzięki kabaretowi Dudek stałem się aktorem komediowym" - powiedział PAP Jan Kobuszewski. "Do tej pory byłem aktorem teatralnym, pracowałem w Teatrze Polskim i Narodowym. Z kabaretem miałem mało wspólnego. Zawdzięczam mu bardzo wiele" - dodał.

Kabaret został założony w 1965 r. przez Edwarda Dziewońskiego "Dudka". Siedzibą grupy była kawiarnia "Nowy Świat" a nad sceną zawieszony był napis "Upupa epops" - łacińska nazwa dudka. Przedstawienia odbywały się kilka razy w tygodniu, w późnych godzinach wieczornych - aktorzy potrzebowali czasu na dojazd ze swoich macierzystych teatrów.

Do najsłynniejszych aktorów "Dudka" należeli: Irena Kwiatkowska, Wiesław Michnikowski, Wiesław Gołas, Jan Kobuszewski, Barbara Krafftówna i Janusz Gajos. Wśród autorów piosenek i skeczy znajdują się tacy twórcy jak Agnieszka Osiecka, Jeremi Przybora, Jonasz Kofta i Sławomir Mrożek. Projekty kabaretowego logo, afiszów i biletów przygotował karykaturzysta Eryk Lipiński.

W 1967 r. Jerzy Ziarnik zrealizował film "Co to jest Dudek?", w którym przedstawił zakulisowe życie kabaretu - nocne próby a także administracyjną pracę Dziewońskiego - jego zabiegi o uzyskanie dla kabaretu odpowiedniego sprzętu oświetleniowego czy nagłośnienia.

Po zakończeniu działalności w 1975 r. kabaret występował sporadycznie w teatrze telewizji. Podczas ostatniego występu 13 stycznia 1975 roku słowa piosenki "Spotkamy się na Nowym Świecie" Ludwika Sempolińskiego zamieniono na "spotkamy się na tamtym świecie". W 1987 r. Dziewoński usiłował reaktywować grupę, jednak bez powodzenia. W 1989 r. kabaret ostatecznie rozwiązano.

W dawnym lokalu kawiarni "Nowy Świat" od lipca 2009 r. do sierpnia 2012 mieściła się siedziba Centrum Kultury Nowy Wspaniały Świat. Dziś lokal jest pusty. (PAP Life) fot.PAP/Leszek Szymański