Zainaugurowano Rok Jerzego Giedroycia

Jerzy Giedroyc był publicystą, politykiem, twórcą i redaktorem paryskiej "Kultury", w której publikowało wielu czołowych pisarzy i intelektualistów polskich przebywających na emigracji m.in. Czesław Miłosz i Witold Gombrowicz.

W ubiegłym roku Sejm zdecydował, że rok 2006 zostanie ogłoszony Rokiem Jerzego Giedroycia. Wcześniej decyzję o obchodzeniu "Roku Giedroycia" podjęło UNESCO. W tym roku zbiegają się rocznice stulecia urodzin Giedroycia i 60-lecia utworzenia Instytutu Literackiego.

"Paryską Kulturą stworzył przestrzeń wolnego słowa, umożliwiał polskim czytelnikom dostęp do kultury Zachodu" - zaznaczył Ujazdowski, dodając, że Giedroyc zrobił bardzo wiele dla ukształtowania współczesnej polskiej polityki wschodniej.

W ramach obchodów Roku Giedroycia zaplanowano szereg wydarzeń ulturalnych, m.in. wydanie na CD wszystkich numerów "Kultury", które mają trafić do publicznych bibliotek w Polsce, i międzynarodowa konferencja naukowa o działalności Instytutu Literackiego.

Główne obchody 100. rocznicy urodzin Jerzego Giedroycia odbędą się w dniach 26-27 lipca we Francji, w Polsce, na Ukrainie i w Rosji. Planowane są także obchody tej rocznicy na Białorusi.

Na zakończenie Roku Giedroycia odbędzie się w warszawskiej Fabryce Trzciny spotkanie współpracowników i przyjaciół redaktora naczelnego "Kultury".

"Jestem wdzięczny Jerzemu Giedroyciowi, że mogłem publikować pod jego opieką. Za to samo są mu wdzięczne dziesiątki innych osób" - powiedział przewodniczący komitetu honorowego Roku Jerzego Giedroycia, prof. Władysław Bartoszewski.

W skład komitetu weszło 45 osób, w tym marszałek Sejmu Marek Jurek, marszałek Senatu Bogdan Borusewicz, minister spraw zagranicznych Stefan Meller, minister kultury i dziedzictwa narodowego Kazimierz Michał Ujazdowski, a także m.in. Jarosław Abramow-Newerly, Zbigniew Brzeziński, Tomasz Jastrun, Leszek
Kołakowski, Stanisław Lem i Leopold Unger.

"Jerzy Giedroyc głosił często treści przeciw modzie i tendencjom. Potrzeba było czasu, aby zrozumieć i przekonać się, że on wybiegał w przyszłość dalej niż inni - to jest miara nieprzeciętności tego człowieka" - powiedział prof. Bartoszewski. Były minister spraw zagranicznych podkreślił też, że Giedroyc "wiele wymagał od innych, ale też wiele wymagał od siebie".


Jerzy Giedroyc urodził się 27 lipca 1906 r. w Mińsku Litewskim (zmarł 14 września 2000 r. w Maisons-Laffitte pod Paryżem). Studiował prawo i historię na Uniwersytecie Warszawskim. Był redaktorem dwutygodnika "Bunt Młodych" przekształconego w 1936 r. w tygodnik "Polityka". Po rozpoczęciu II wojny światowej przedostał się do Rumunii. W 1942 r. poselstwo angielskie wywiozło
go do Stambułu, gdzie zgłosił się do służby wojskowej (uczestniczył potem m.in. w walkach w Tobruku).

Po wojnie założył w Rzymie Instytut Literacki. Wraz z Gustawem Herlingiem-Grudzińskim w 1947 r. wydał pierwszy numer "Kultury". Następnie redakcja przeniosła się do Paryża. Ostatni 637 numer ukazał się miesiąc po śmierci Giedroycia. Od 1953 r. zaczęły się ukazywać też pozycje książkowe w ramach Biblioteki Kultury. W sumie do 2000 roku wydano 512 tytułów.