Muzyka klasyczna posiada nieocenioną tradycję, niekończącą się historię, imponującą różnorodnośc i niezwykłą sferę emocjonalną – nieobojętną każdemu człowiekowi. Na przestrzeni setek lat, w kreowanie sztuk muzycznych wpisuje się tysiące twórców, tysiące wykonawców oraz miliony słuchaczy. Część z nich uchodzi za przedstawicieli pewnych nurtów, część za prekursorów nowych odkryć, a jeszcze inni za mistrzów swojej specjalności. To właśnie muzyka – czyli wszystkie tworzone ją osoby – towarzyszy słuchaczom przy okazji ważnych wydarzeń, podczas rozmaitych przeżyć, podczas zabawy czy zwyczajnie w nieuniknionej codzienności. Szczególną uwagę należy więc skierowad na muzykę, która wywołuje silne, niepowtarzalne emocje – czyli wykonywaną na żywo. To właśnie koncerty wśród zaciekawionej i szerokiej publiczności są najbardziej cenne. Najlepiej bowiem oddają słuchaczom piękno, emocje wykonawcy oraz myśli samego kompozytora. Nie można zatem dopuścić aby wielkie i cenne skarby sztuk muzycznych zostały w jakikolwiek sposób zapomniane i opuszczone, zwłaszcza gdy uświadomimy sobie, że:
„Muzyka – po milczeniu – najlepiej wyraża to, co niewyrażalne.” /Aldous Huxley/
***
„Zapomniani kompozytorzy” jest to projekt autorstwa pianisty Pawła Albińskiego z dziedziny kultury i sztuki obejmujący muzykę klasyczną – w szczególności muzykę fortepianową. Zamierzeniem projektu jest wykonywanie tematycznie powiązanych - pełnych solowych recitali fortepianowych organizowanych w salach koncertowych przed szeroką publicznością. Czas trwania każdego recitalu to około 60-70 minut. Recitale mają na celu zaprezentowanie na żywo oryginalnych utworów fortepianowych, które wcześniej nie były wykonywane publicznie lub były grane niezmiernie rzadko. Są to unikatowe dzieła nacechowane ponadprzeciętnym kunsztem kompozytorskim, znaczącym stopniem trudności i stylistykami powstałymi od XVIII do XXI wieku. 2
Dzieła są wybrane w taki sposób aby pokazać jak największą różnorodność zarówno pod względem ich formy jak i sposobów wykonywania. Niejednokrotnie, te muzyczne utwory i ich partytury są odnajdywane w starych klasztorach, opuszczonych piwnicach, niezbadanych zbiorach muzealnych lub zagubionych indeksach bibliotek. Są to utwory, które nie miały szansy zostać przedstawione publiczności, a zapomniane przeleżały niegrane i niesłyszane setki lat. Okazują się one jednak przełomowymi dziełami o znaczącej wartości artystycznej.
Twórcami tych zapomnianych dzieł są kompozytorzy pochodzący z różnych państw - takich jak: Szwecja, Polska, Kuba, Ukraina, Rosja, USA, Francja, Estonia, Węgry czy Łotwa. Są nimi np. Heino Eller, Lūcija Garūta, Wilhelm Stenhammar, Ernö Dohnányi czy polski kompozytor – Zygmunt Stojowski. Dzięki zróżnicowaniu wynikającym z zestawienia narodowości nieżyjących od dawna twórców – na tych fortepianowych recitalach oprócz zaprezentowania zupełnie zapomnianych dzieł kompozytorów, publiczność będzie mogła odkrywać poprzez muzykę odmienności kulturowe wielu krajów. W tych utworach bowiem są zawarte kulturowe symbole konkretnych obszarów geograficznych. Przedstawiona jest oryginalna ilustracyjność, konotacje i idiomatyka. Zawarte są także specyficzne elementy artystyczne świadczące o intertekstualności względem literatury, innych dziedzin sztuki oraz śladów folkloru. Na uwagę zasługuje również geneza muzycznych partytur oraz biografie ich twórców - do dzisiaj w pełni niepoznane.
Zamysłem projektu „Zapomniani kompozytorzy” jest uświadomienie i pokazanie publiczności, że dzieła fortepianowe nieznanych dzisiaj twórców niejednokrotnie są ogromnej wartości i nierzadko swoim stopniem trudności przewyższają kompozycje znanych, kojarzonych i popularnych twórców muzyki klasycznej. Istotą tych działań jest dotarcie do jak największej ilości słuchaczy oraz osób z różnych kręgów kulturowych, społecznych, religijnych i etnicznych. Zapomniane dzieła fortepianowe powinny być ukazywane i prezentowane szerokiemu gronu słuchaczy po to, aby uświadomić fakt ogromnych obszarów w dziedzinie muzyki, które są nieprezentowane, niebywale wartościowe oraz do tej pory ciągle nieznane.
Zamierzeniem recitalu fortepianowego Pawła Albińskiego jest także poszerzenie i rozpropagowanie tradycji związanych z muzyką klasyczną w Polsce. Jest to zestawienie unikalnej - artystycznej wartości tych dzieł z ich niezanotowanym wcześniej wykonaniem na żywo przed szeroką publicznością. Celem jest kreowanie wizerunku miasta Krakowa jako znaczącego miejsca, w którym nowo odkryte – elitarne dzieła muzyki klasycznej mają swoje premierowe wykonania. Fakt ten ma przyczynić się do wzmocnienia pozycji Polski na tle innych europejskich państw w dziedzinie sztuk muzycznych oraz wartościowych wykonań muzyki klasycznej. Z tego też powodu niektóre premierowe wykonania artysty zostały utrwalone i zarchiwizowane przez polską Fundację Promocji Kultury. Były również objęte patronatem Wydziału Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Miasta Krakowa. 3
Na szczególną uwagę zasługuje także fakt poszerzenia projektu „Zapomniani kompozytorzy” o inne miejsca znaczącej rangi artystycznej - m.in Lwowską Filharmonię Obwodową. Jej generalny dyrektor artystyczny Volodymyr Syvokhip podjął współpracę dzięki której także w Filharmonii Lwowskiej – 08.10.2013 odbędzie się kolejny koncert pianisty Pawła Albińskiego tym razem w ramach festiwalu „Kontrasty” - dedykowany zapomnianym kompozytorom Polskim i Ukraińskim. Wydarzenie będzie objęte honorowym patronatem przez Konsula Generalnego RP we Lwowie, Instytut Adama Mickiewicza, Instytut Polski w Kijowie oraz Narodowe Centrum Kultury.
***
Misją Centrum Kultury Dworek Białoprądnicki jest upowszechnianie działalności artystycznej, edukacja kulturalna, gromadzenie i upowszechnianie wiedzy o sztuce oraz kształtowanie świadomości społecznej celem zachowania dziedzictwa artystycznego i kulturowego Polski dla przyszłych pokoleń.
Więcej informacji oraz relacje z recitalu fortepianowego Pawła Albińskiego i projektu „Zapomniani kompozytorzy” znajdą Państwo na Facebooku pod adresem: https://www.facebook.com/events/196703763822418/
oraz na www.pawelalbinski.pl i www.dworek.krakow.pl