"Będzie to opowieść przekształceniach, o rekonstrukcjach, ale tak naprawdę będzie to opowieść o budowaniu najważniejszego miejsca w historii Polski" - powiedział PAP dyrektor Zamku Królewskiego prof. Andrzej Betlej, zapowiadając nową turystyczną trasę na Wawelu. Według planu z końcem tego roku pierwsi zwiedzający będą mogli wejść do odrestaurowanych i zagospodarowanych na potrzeby wystawy i otwartego magazynu podziemi wschodniego skrzydła zamku. W poniedziałek przewodniczący Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa Borysław Czarakcziew wręczył Andrzejowi Betlejowi promesę finansowania tego projektu.
"Wawel to jest nasze dziedzictwo narodowe, miejsce, gdzie bije serce historii i wydaje nam się, że to jest naszą powinnością, abyśmy o takie miejsca szczególnie dbali" - powiedział dziennikarzom na Wawelu Czarakcziew. Jak dodał, wartość zadania to 12 mln 746 tys., z czego 4 mln 94 tys. zostaną sfinansowane przez SKOZK. Resztę środków uzupełniają dotacje Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Budowę piwnic zakończono w 1524 roku. Przestrzeń ta stała się później jednym z magazynów, w którym od lat 80. XX wieku gromadzono kamienne detale architektoniczne, trwały tam prace konserwatorskie i archeologiczne. "Zmieniające się uwarunkowania, zwłaszcza jeśli chodzi o kwestie techniczne, technologiczne, pozwalają nam otwierać coraz to nowe przestrzenie, nieznane szerszej publiczności. Nowe technologie pozwalają nam w sposób atrakcyjny pokazać to, co decyduje o autentyzmie tego wyjątkowego miejsca" - podkreślił w rozmowie z PAP dyrektor Betlej.
Na nowej, podziemnej ekspozycji będzie można zobaczyć elementy związane z historią zamku, archeologią i kulturą. "Oprócz kamiennych detali przedstawionych na specjalnych regałach, będzie można zobaczyć detale, które tutaj są wbudowane w ściany" - powiedziała dziennikarzom Anna Pieczyńska, koordynatorka projektu "Wawel Podziemny".
"Są to elementy detali architektonicznych. Elementy, które pochodzą z zamku, które były zdemontowane, gdzieś wbudowane, wykorzystane. To wszystko, co było przez lata tutaj kolekcjonowane, zbierane, opisywane, po to, by dzisiaj mogła powstać ta ekspozycja. Żeby osoby zwiedzające mogły zobaczyć, jak to funkcjonowało, gdzie te elementy były użyte" - dodała Pieczyńska.
Zwiedzanie rozpoczynać się będzie w sali pod tytułem "Jak restaurować Wawel", poświęconej akcji z początku XX w. przywracania Dziedzińcowi Arkadowemu dawnej świetności. Na tej wystawie w formie dialogu przedstawiana będzie "bitwa" konserwatorska, podczas której wykluwały się teoretyczne założenia doktrynalne dotyczące kwestii np. zastępowania podczas odnawiania zamku oryginałów kopiami.
Na końcu natomiast znajdzie się "Sala cegiełek wawelskich" z kolekcją autentycznych cegiełek (te znajdujące się w murze cegiełkowym to ich kopie). Ta część wystawy będzie wzbogacona opowieściami o wawelskich darczyńcach.
"Lapidarium to najlepszy świadek przemian historii Zamku Królewskiego na Wawelu i tutaj turyści będą mogli podziwiać tę historię, ale również zobaczyć tak atrakcyjne przestrzenie, jak oryginalna, zachowana, średniowieczna studnia" - dodał dyrektor Betlej. Podkreślił, że "to początek wielkiego projektu udostępniania kolejnych rezerwatów archeologicznych".
Julia Kalęba
