Brytyjski pisarz Terry Pratchett
/Alessandro della Bella /PAP/EPA
Pratchett zmarł w domu, w otoczeniu najbliższych, ze swym kotem na łóżku.
"W ponad 70 książkach Terry wzbogacił tę planetę jak niewielu przed nim" - powiedział dyrektor zarządzający wydawnictwa Transworld Publishers Larry Finlay.
"Jak wiedzą wszyscy jego czytelnicy, +Świat Dysku+ był jego narzędziem służącym ośmieszaniu tego świata. Robił to kapitalnie, z wielką wprawą, ogromnym poczuciem humoru, z wciąż nowymi pomysłami" - dodał.
O śmierci pisarza poinformowano też na jego koncie na Twitterze. Pierwszy wpis brzmiał: "Wreszcie, sir Terry, musimy iść razem". "Terry wziął Śmierć za rękę i poszedł za nim przez drzwi w kierunku czarnej pustyni, w niekończącą się noc"; "Koniec" - głosiły kolejne tweety.
"Jego książki rozpalały wyobraźnię milionów; był nieustraszonym działaczem na rzecz zwiększania świadomości o demencji" - oświadczył brytyjski premier David Cameron.
Pratchett, który sprzedał na całym świecie ok. 85 milionów egzemplarzy swych powieści, w 2007 roku ujawnił, że cierpi na rzadką odmianę choroby Alzheimera, nazywaną zespołem Bensona. Jego lekarze wcześniej podejrzewali, że przeszedł wylew.
Pisarz z optymizmem podchodził do choroby i na swej stronie internetowej zapewniał miliony fanów, że schorzenie nie wydaje się stanowić bezpośredniego zagrożenia dla życia. Nadal pracował, a ostatnią książkę z liczącej ponad 40 tomów serii o "Świecie Dysku", który spoczywa na grzbietach czterech słoni, ukończył latem 2014 roku. Powieść, której angielski tytuł brzmi "The Shepherd's Crown", ma się ukazać jeszcze w tym roku.
Pratchett już wiosną 2008 roku przekazał na rzecz Alzheimer's Research Trust dotację w wysokości miliona dolarów. Mówił wówczas, że spotkał w swoim życiu trzy osoby, które pokonały nowotwór mózgu, ale ani jednej, która wygrałaby z Alzheimerem.
Wzywał też naukowców, by bardziej priorytetowo traktowali badania nad tą chorobą. W tym samym roku, we współpracy z BBC, nakręcił dwuczęściowy film dokumentalny o swej walce z chorobą.
W ostatnich latach, gdy choroba postępowała, miał coraz większe trudności z pisaniem i mówieniem. Gdy nie był już w stanie pisać na komputerze, zaczął korzystać ze specjalnego programu do dyktowania tekstu. "Mogło to nieco zmienić styl jego prozy" - powiedział jego agent Colin Smythe.
Światowe agencje przypominają, że Pratchett był działaczem na rzecz legalizacji eutanazji. Jego kampania na rzecz legalizacji takiej formy śmierci rozpoczęła się w 2009 roku, gdy w jednym z artykułów po raz pierwszy ogłosił, że chciałby umrzeć w drodze wspomaganego samobójstwa. Podczas wykładu w lutym 2010 roku zaproponował powołanie trybunałów, które dawałyby ludziom nieuleczalnie chorym prawne zezwolenie na eutanazję.
Mówił wówczas, że nie ma powodów, by myśleć, iż wkrótce wynalezione zostanie lekarstwo na jego chorobę. Tłumaczył, że mógłby pełniej przeżyć kolejne lata, gdyby wiedział, że będzie mógł umrzeć przed końcowym stadium choroby.
"Chciałbym umrzeć w spokoju z Thomasem Tallisem na moim iPodzie, zanim całkowicie zabierze mnie choroba, co mam nadzieję nie stanie się szybko. Jeśli wiedziałbym, że mogę umrzeć, gdy tylko będę chciał, nagle każdy dzień byłby wart miliony funtów" - powiedział.
"Jeśli wiedziałbym, że mogę umrzeć, żyłbym. Moje życie, moja śmierć, mój wybór" - dodał.
Pratchett był też pomysłodawcą filmu dokumentalnego nakręconego w 2011 roku na zlecenie BBC, w którym pokazano wspomagane samobójstwo brytyjskiego hotelarza w Szwajcarii. Film wywołał gorącą debatę w Wielkiej Brytanii i został wyróżniony nagrodą BAFTA za najlepszy film dokumentalny roku. "Jest mi wstyd, że Brytyjczycy muszą udawać się aż do Szwajcarii i narażać się na znaczne koszty, by korzystać z takich usług" - oświadczył pisarz w BBC.
Według cytowanego przez media wydawcy książek Pratchetta pisarz zmarł z przyczyn naturalnych, z powodu infekcji dróg oddechowych i nasilających się skutków Alzheimera.
Urodził się i dorastał w Beaconsfield, na północnym zachód od Londynu. Zadebiutował w wieku 13 lat opowiadaniem "Piekielny Interes" ("Hades Business"), które opublikowano w gazetce szkolnej. Dwa lata później ukazało się ono w czasopiśmie fantasy, a młody Pratchett za pierwsze zarobione pieniądze kupił maszynę do pisania.
W 1968 roku ożenił się z Lyn Purves, a trzy lata później opublikował pierwszą powieść "Dywan". Pierwsza książka z serii "Świat Dysku", "Kolor Magii", ukazała się w 1983 roku. Był też autorem nagradzanych powieści dla młodych czytelników.
Uznawany był za drugiego najpoczytniejszego współczesnego brytyjskiego pisarza po J.K. Rowling. Jego książki przetłumaczono na 37 języków.
W 2009 roku królowa Elżbieta II nadała mu tytuł szlachecki za zasługi dla literatury.
Pratchett był wielkim fanem komputerów i internetu, w tym również gier komputerowych, interesował się historią naturalną oraz od najmłodszych lat amatorsko zajmował się astronomią. W przydomowej szklarni hodował mięsożerne rośliny. Był również wielkim miłośnikiem orangutanów.
Pisarz pozostawił żonę i córkę Rhiannę.
