Nagroda wręczana jest od 2001 roku za wybitne dzieła powstałe w roku poprzedzającym artystom tworzącym lub mieszkającym na Mazowszu. Ideą nagrody jest "ukazywanie i promocja wybitych dzieł i artystów mazowieckich, którzy przyczyniają się do wzrostu rangi naszego regionu na mapie kulturalnej Polski i Europy".
Jan Ekier, tegoroczny laureat nagrody za dzieło życia jest znanym pianistą, kompozytorem, muzykologiem oraz redaktorem naczelnym Wydania Narodowego Dzieł Fryderyka Chopina. Jan Ekier, urodzony w 1913 roku w Krakowie, jeszcze przed wojną, w 1937 roku, został laureatem VIII nagrody III Konkursu Chopinowskiego. Od 1959 roku jest redaktorem naczelnym Wydania Narodowego Dzieł Fryderyka Chopina, publikacji mającej na celu wydanie oczyszczonych z historycznych naleciałości edytorskich tekstów muzycznych Chopina. Do najbardziej znanych cenionych osiągnięć Ekiera należą interpretacje "Koncertów fortepianowych" oraz utworów solowych Chopina.
W kategorii literackiej o nagrodę ubiegają się Henryk Bardijewski za zbiór opowiadań "Dzikie anioły", Roman Śliwonik za tom wierszy "Dom z wierszy", Kazimierz Świegocki za książkę "Od romantyzmu do postmodernizmu. Wybrane szkice z lat 1970-2003".
W kategorii muzycznej nominowano Olgę Pasiecznik (za wykonanie cyklu pieśni Mozarta), Stanisława Leszczyńskiego za przygotowanie II Międzynarodowego Festiwalu Muzycznego "Chopin i jego Europa" oraz Krzysztofa Baculewskiego za "Etiudy na fortepian" stworzone na zamówienie Związku Kompozytorów Polskich z okazji obchodów 60-lecia tej organizacji.
W kategorii sztuk plastycznych do nagrody nominowano Jacka Sempolińskiego za wystawę "Cave di pietre, cranio", Józefa
Wilkonia za ekspozycję "Arka Wilkonia" oraz Romana Woźniaka za spektakl "Nieustający urok zachodów słońca" w Teatrze Akademia.
W kategorii teatralnej o nagrodę ubiegają się: Piotr Fronczewski za rolę Porfirego w spektaklu "Zbrodnia i kara" (teatr Ateneum), Wojciech Kępczyński za reżyserię sztuki "Akademia Pana Kleksa" (teatr Roma) oraz Stefan Niedziałkowski za spektakl "Dusioł" (Teatr Wielki - Opera Narodowa).
Laureaci nagrody otrzymują okolicznościową statuetkę, dyplom oraz 15 tys. zł, a w przypadku nagrody za dzieło życia - 20 tys. zł.
